Σεπτέμβριος 2012
Το Σεπτέμβριο του 2012, με αφορμή τα 90 χρόνια από τη Μικρασιάτικη καταστροφή (1922), η φιλόλογος κ.Μαρία Ν. Αγγέλη, δίδαξε στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Β' Γυμνασίου το κείμενο:
"Όταν πρωτοκατέβηκα στη Σμύρνη", Διδώ Σωτηρίου
[από το μυθιστόρημα: Ματωμένα Χώματα, 1962]
Ο τίτλος που έχει δοθεί στο απόσπασμα αποδίδει την προσωπική εμπειρία του Μανόλη Αξιώτη, του βασικού ήρωα του μυθιστορήματος, όταν επισκέφτηκε πρώτη φορά τη Σμύρνη, το 1910, κατεβαίνοντας από το χωριό του, τον Κιρκιτζέ του Αϊδινίου.
Μέσα από το λογοτεχνικό κείμενο οι μαθητές και οι μαθήτριες γνώρισαν πρώτη φορά τη Σμύρνη.
"Οι άνθρωποι στη Σμύρνη μιλούσανε όλοι ελληνικά, ακόμα κι οι Τούρκοι κι οι Λεβαντίνοι κι οι Οβραίοι κι οι Αρμεναίοι. Στο Φραγκομαχαλά ωστόσο, πολλά μεγάλα κτήματα είχανε ξενικά ονόματα που δεν τα καταλάβαινα: "Κοντουάρ", "Μπον μαρσέ", "Παραντί ντε Νταμ" κι άλλα. Και τι δεν έβρισκες σε τούτα τα μαγαζιά! Από παραδείσια φτερά για τα μαλλιά των γυναικών, μέχρι σκαρπίνια για Σταχτοπούτες. Και παιχνίδια, όμορφα κουρντιστά παιχνίδια! Πόσο ευτυχισμένα θα 'πρεπε να 'ναι εδώ τα παιδιά και πόσο χαϊδεμένες οι γυναίκες!"
Μείναμε αρκετές διδακτικές ώρες στο κείμενο αυτό. Παράλληλα διαβάσαμε κι άλλα αποσπάσματα από κείμενα της Δ. Σωτηρίου και άλλων συγγραφέων που έγραψαν για τη Σμύρνη...
Σύντομο Βιογραφικό σημείωμα για τη Διδώ Σωτηρίου:
Μεγαλύτερη αδελφή της Έλλης Παπά, γεννήθηκε στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας και το 1909 η οικογένειά της εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη. Ήρθε πρόσφυγας στον Πειραιά και κατόπιν στην Αθήνα μετά τη Μικρασιάτικη Καταστροφή, όπου και σπούδασε, συνεχίζοντας στο Πανεπιστήμιο της Μορβόνης. Το 1936 άρχισε να εργάζεται σαν δημοσιογράφος σε διάφορα έντυπα, ενώ το 1944 έγινε αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Ριζοσπάστης. Μετά τον Εμφύλιο συνεργάστηκε με το περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης και την εφημερίδα Η Αυγή. Το πρώτο της μυθιστόρημα κυκλοφόρησε το 1959. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Το μυθιστόρημά της Ματωμένα χώματα έχει κυκλοφορήσει σε 250.000 περίπου αντίτυπα.
Το 2001 η Εταιρία Ελλήνων συγγραφέων καθιέρωσε προς τιμήν της το βραβείο "Διδώ Σωτηρίου", το οποίο απονέμεται "σε ξένο ή Έλληνα συγγραφέα που με τη γραφή του αναδεικνύει την επικοινωνία των λαών και των πολιτισμών μέσα από την πολιτισμική διαφορετικότητα".
Ένα μικρό αφιέρωμα σε μια μεγάλη πόλη: Σμύρνη
Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Β' Γυμνασίου με την παρότρυνση της φιλολόγου τους Μαρία Ν. Αγγέλη αποτύπωσαν σε διάφορα χαρτόνια
"τη δική τους Σμύρνη"
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ.
Οκτώβριος 2012
Όλοι οι μαθητές της Β’ Γυμνασίου είδαμε το ντοκιμαντέρ:
Ο
ΜΕΓΑΛΟΣ ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ
Η
ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΣΤΗΝ
ΙΣΤΟΡΙΑ
1922
[NATIONAL GEOGRAPHIC]
·
Η φιλόλογος μας κ. Μαρία Ν. Αγγέλη μας είχε
αφηγηθεί με απλά και κατανοητά λόγια τα ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν τότε
(1912-1922). Επίσης μας είχε διαβάσει και αποσπάσματα από διάφορα βιβλία. Έτσι
μπορέσαμε να καταλάβουμε πολλά πράγματα και να τα εμπλουτίσουμε τις γνώσεις μας
σχετικά με την Σμύρνη, την Μικρασιατική Καταστροφή, τον ξεριζωμό, την προσφυγιά
και τη νέα Ελπίδα!
Είδαμε: Η απόβαση του
ελληνικού στρατού στη Σμύρνη
έγινε το Μάιο του 1919.
Ο στρατός στην προκυμαία της Σμύρνης
έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από τους Έλληνες της πόλης.
Ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος ευλογούσε
τους επιβιβαζόμενους.
Οι γαλανόλευκες σημαίες κυμάτιζαν στα
κτήρια.
Η πυρπόληση της Σμύρνης
·
Είδαμε εικόνες της πυρπολημένης Σμύρνης. Η
ωραία πόλη καιγόταν από την αρμένικη συνοικία μέχρι την ελληνική…
Σύμφωνα
με μαρτυρίες ξένων και Ελλήνων μαρτύρων που μας διάβασε η φιλόλογος μας, ήταν
ένας προμελετημένος εμπρησμός…
Η
διευθύντρια της Αμερικανικής Σχολής Minie Mills, μια θαρραλέα Αμερικανίδα αναφέρει ότι είδε:
«Τους Τούρκους να
μεταφέρουν δοχεία πετρελαίου εις τα σπίτια από τα οποία αναπηδούν αμέσως φλόγες
μόλις έφευγαν…»
·
Είδαμε κι άλλες εικόνες, μετά την πυρπόληση
της Σμύρνης:
Οι
κάτοικοί της, άστεγοι και πανικόβλητοι προσπαθούσαν απεγνωσμένα να βρουν κάποιο
πλωτό μέσο, να επιβιβαστούν στα συμμαχικά πλοία που ήταν στο λιμάνι. Αλλά οι
σύμαχοι δεν βοηθούσαν…
Ο
Γενικός Πρόξενος των ΗΠΑ στη Σμύρνη το 1922, Τζόρτζ Χόρντον, γράφει:
«Η τελευταία εικόνα της άτυχης Σμύρνης
χαράχτηκε για πάντα στη μνήμη μου: Τεράστια σύννεφα καπνού να ανεβαίνουν ψηλά,
ως τον ουρανό, αμέτρητα πλήθη προσφύγων να συνωστίζονται στη στενή προκυμαία
και ένας πάνοπλος και παντοδύναμος στόλος να παρακολουθεί αμέτοχος, από πολύ
κοντά τα όσα συνέβαιναν…»
·
Είδαμε ακόμα χιλιάδες πρόσφυγες και
αποβιβάζονται στην μητέρα Ελλάδα.
Ταλαιπωρημένοι,
ψυχικά τραυματισμένοι, γέροι, γυναίκες και παιδιά προσπαθούν να επιβιώσουν στα
πρώτα προσφυγικά καταλύματα (καλύβες, παράγκες, σκηνές).
Κι
όμως αυτοί οι ξεριζωμένοι άνθρωποι πάλεψαν με “νύχια και με δόντια” και ρίζωσαν
στη νέα Πατρίδα!
Οι
πρόσφυγες είχαν ζήσει σε τόπους με μεγάλη πολιτιστική ανάπτυξη. Αυτή τη
μετέφεραν και στη νέα τους Πατρίδα. Και συνέβαλαν στη διαμόρφωση της σημερινής
ελληνικής ταυτότητας…
1922.Πειραιάς.Η
προσωρινή εγκατάσταση των προσφύγων. Σκηνές τοποθετημένες σε πλατεία του
Πειραιά για την πρόχειρη στέγαση των προσφύγων. Στο έδαφος τα υπάρχοντα των
προσφύγων
Πειραιάς. Πρόσφυγες από την Μικρά Ασία κατά την άφιξη τους στον Πειραιά.
Μετά από όλα όσα είχαμε διαβάσει και ακούσει σχετικά με την Σμύρνη, τη Μικρασιατική Καταστροφή, τον ξεριζωμό και την εγκατάσταση των Προσφύγων στην Ελλάδα, είχαμε αποκτήσει αρκετές γνώσεις και πολλή ευαισθησία πάνω στα θέματα αυτά.
Οκτώμβριος
Μετά από όλα όσα είχαμε διαβάσει και ακούσει σχετικά με την Σμύρνη, τη Μικρασιατική Καταστροφή, τον ξεριζωμό και την εγκατάσταση των Προσφύγων στην Ελλάδα, είχαμε αποκτήσει αρκετές γνώσεις και πολλή ευαισθησία πάνω στα θέματα αυτά.
·
Η
φιλόλογός μας μάς προέτρεψε να γράψουμε ένα δικό μας ποίημα, διήγημα ή παραμύθι το οποίο θα παρουσιάζαμε
κάποια μέρα στην τάξη. Αρκετά παιδία το δεχτήκαμε με προθυμία.
·
Επίσης
η καθηγήτριά μας πρότεινε, αν θέλαμε, να προχωρήσουμε την έρευνα γύρω από την
Σμύρνη, τη Μικρασιατική Καταστροφή και τους Πρόσφυγες, όχι πια στα πλαίσια του
μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, αλλά ως Πολιτιστικό Πρόγραμμα.
Όλοι
σχεδόν οι μαθητές της Β’ Γυμνασίου δεχτήκαμε με ενθουσιασμό την πρόταση της Κ.
Μαρίας Αγγέλη. Είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον μας.
Θέλαμε
να μάθουμε κι άλλα!
Στο
Αγρίνιο Αιτωλ/νίας, στην πόλη μας, είχαν εγκατασταθεί Πρόσφυγες από τη Μικρά
Ασία. Μπορούσαμε να βρούμε πληροφορίες και στοιχεία γι’ αυτούς.
Η
καθηγήτριά μας είπε ότι μπορούσαμε να καταγράψουμε
προφορικές μαρτυρίες από τους Πρόσφυγες δεύτερης γενιάς που ζουν σήμερα
στην πόλη μας.
Η
ίδια θα μας έδινε οδηγίες πάνω στην καταγραφή προφορικών συνεντεύξεων και στην
μελέτη τους…
Μας
άρεσε πολύ η ιδέα!
·
Έτσι αρχίζαμε να σκεπτόμαστε και να προτείνουμε
στην κυρία Τίτλους του Πολιτιστικού Προγράμματος.
Μετά από συζήτηση καταλήξαμε:
<< Από τα Ματωμένα Χώματα στη νέα
Πατρίδα…
Ο ξεριζωμός, η Προσφυγιά και η νέα Ελπίδα! >>
‘‘ΣΜΥΡΝΗ ΜΟΥ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ’’
‘‘ΣΜΥΡΝΗ ΜΟΥ ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ’’
Σμύρνη στον κόσμο ξακουστή,
έρωτας η μυρωδιά σου.
Μία κραυγή, μία ζωή,
σκότος στο πέρασμά σου.
Όνειρα ανήμπορα, ζωές
σκοτώνουν οι εχθροί σου,
μια ζάλη, μια λιποθυμιά,
τ’ ακάλυπτο κορμί σου.
Πρόσφυγας έγινε ο άνθρωπος,
καπνός τα όνειρα του,
τα παλικάρια σφάζονταν,
μέσα στην αγκαλιά σου.
Και ξένοι εγίνανε πολλοί,
στα άγνωστα να πάνε,
δίχως σκοπό, δίχως ζωή,
πίσω να μην γυρνάνε.
Ξενίτεψες, ξενίτεψες
τα όμορφα κορίτσια,
κορίτσια αθώα και αγνά,
σαν γιασεμιά τη νύχτα.
Κομμένα χέρια πλημμύρισαν
της θάλασσας τα βάθη,
πτώματα δίχως σώματα,
ελπίδες δίχως πάθη.
Κόσμος πολύς μα απόμακρος,
τα δύσμοιρα παιδιά σου,
περίμενε μια μαχαιριά,
να δώσει στην καρδιά σου.
Αρρώστιες εκπλήρωναν,
θανάτους χίλιους τόσους,
η φτώχεια και η πείνα εθέριζαν
τους άμοιρους ανθρώπους.
Κι αφού εσύ εγκατέλειψες
τα δύστυχα παιδιά σου,
εκείνα έχασαν ζωή,
τιμή και τ’ άρωμα σου.
Και ξάφνου επήδηξαν απέ
στα πλοία να ανεβούνε,
βούλιαξαν βάρκες και καράβια
τα παιδιά τους να σωθούνε.
Ποτίσανε τα αίματα
της Σμύρνης τ’ ακρογιάλι,
ψαρεύονταν τα σώματα
για λίγο “κρύο” χρυσάφι.
Αθώα σώματα πολλά,
έθαψε η θάλασσα σου,
και σ’ άλλη γη σ’ άλλη στεριά
βρέθηκαν τα παιδιά σου.
Ξένοι-γνωστοί ,ξένοι πολλοί,
τη “μάνα” τους να ψάχνουν,
γονείς και αδέρφια, ζωές πολλές,
την Σμύρνη τους να χάνουν.
Σμύρνη στον κόσμο ξακουστή,
πατρίδα μου μοιραία,
μες στην καρδιά σε χάραξα
να σε θυμάμαι πάντα,
σαν μια γυναίκα διάσημη,
σαν πρωινή λιακάδα.
Κουτρομάνου Δήμητρα
μέλος της πολιτιστικής ομάδας
Στο
μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας η καθηγήτριά μας Μαρία Ν. Αγγέλη, μας έφερε
CD και ακούσαμε Σμυρναίικα τραγούδια :
<<Σαν
της Σμύρνης το γιαγκίνι
στο ντουνιά δεν έχει γίνει
κάηκε και ‘γινε στάχτη
κι έβγαλ΄ ο Κεμάλ΄ το άχτι
Κάηκε κι ένα σχολείο
που΄ ταν Παρθεναγωγείο
κάηκε και μια δασκάλα
που΄ ταν άσπρη σαν το γάλα
Κάηκε το Σταυροδρόμι
κι ο Μπουγιούκ ντερές ακόμη
Σμύρνη, φτωχομάνα Σμύρνη
που ναι η ομορφία σου εκείνη! >>
[παραδοσιακό τραγούδι]
Ακούσαμε και χορευτικά τραγούδια. Εκεί ήταν που κερακλωθήκαμε και σηκωθήκαμε για χορό. Κάποια παιδιά ήξεραν να χορεύουν πολύ καλά, γιατί διδάσκονται παραδοσιακούς χορούς. Όλοι χορέψαμε και το χαρήκαμε!
<< Θα σπάσω κούπες για τα λόγια που΄πες
και ποτηράκια για τα πικρά λογάκια
αμάν άμαν, πια μικρό μην κλαις
Σπάω τα πιάτα για τα δύο σου μαύρα μάτια
Σψές το βράδυ είδα στ’ όνειρό μου
πως είχες τα μαλλάκια σου ριγμένα στο λαιμό μου
αμάν άμαν, πια μικρό μην κλαις
αμάν άμαν, κι έχεις ό,τι θες
Σπάω τα πιάτα για τα δυο σου μαύρα μάτια»
Οι μαθητές γράφουν τις εντυπώσεις τους για την Έκθεση
Φέτος η πολιτιστική ομάδα του σχολείου μας ανέλαβε να εκπονήσει το εξής πολιτιστικό πρόγραμμα: «Από τα Ματωμένα χώματα στη νέα πατρίδα…Ο ξεριζωμός, η προσφυγιά και η νέα Ελπίδα!». Υπεύθυνη είναι η κυρία Μαρία Ν.Αγγέλη και συνεργάτες η κυρία Ανδρονίκη Καλαμάρα και ο κύριος Κώστας Δέδες. Συμμετέχουν 50 μαθητές της Β’ Γυμνασίου. Με αφορμή λοιπόν αυτήν την εργασία, οργανώσαμε μια εκδρομή στην Αθήνα για να επισκεφθούμε το Μουσείο Μπενάκη, που φιλοξένησε την έκθεση δυο φορές “Δύο φορές ξένος”. Εκεί ξεναγηθήκαμε σε τρεις αίθουσες.
στο ντουνιά δεν έχει γίνει
κάηκε και ‘γινε στάχτη
κι έβγαλ΄ ο Κεμάλ΄ το άχτι
Κάηκε κι ένα σχολείο
που΄ ταν Παρθεναγωγείο
κάηκε και μια δασκάλα
που΄ ταν άσπρη σαν το γάλα
Κάηκε το Σταυροδρόμι
κι ο Μπουγιούκ ντερές ακόμη
Σμύρνη, φτωχομάνα Σμύρνη
που ναι η ομορφία σου εκείνη! >>
[παραδοσιακό τραγούδι]
Ακούσαμε και χορευτικά τραγούδια. Εκεί ήταν που κερακλωθήκαμε και σηκωθήκαμε για χορό. Κάποια παιδιά ήξεραν να χορεύουν πολύ καλά, γιατί διδάσκονται παραδοσιακούς χορούς. Όλοι χορέψαμε και το χαρήκαμε!
<< Θα σπάσω κούπες για τα λόγια που΄πες
και ποτηράκια για τα πικρά λογάκια
αμάν άμαν, πια μικρό μην κλαις
Σπάω τα πιάτα για τα δύο σου μαύρα μάτια
Σψές το βράδυ είδα στ’ όνειρό μου
πως είχες τα μαλλάκια σου ριγμένα στο λαιμό μου
αμάν άμαν, πια μικρό μην κλαις
αμάν άμαν, κι έχεις ό,τι θες
Σπάω τα πιάτα για τα δυο σου μαύρα μάτια»
Νοέμβριος 2012.
Εκπαιδευτική
Εκδρομή στην Αθήνα.
Μουσείο
Μπενάκη.(οδός Κουμπάρη 1)
Η Πολιτιστική ομάδα του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου «Κοσμάς ο
Αιτωλός» πραγματοποίησε εκπαιδευτική εκδρομή στο Μουσείο Μπενάκη .
Αρχηγός Εκδρομής: Μαρία Νίκου Αγγέλη
Συνοδοί : Αγγελική Δαλιάνη και Ανδρονίκη Καλαμάρα
Επίσκεψη
στην Έκθεση «Δύο φορές ξένος»
- Σχετικά με το «Δύο φορές ξένος
Η έκθεση <<Δύο φορές ξένος>> είναι μια περιήγηση στις
μεγαλύτερες ανταλλαγές και εκτοπισμούς πληθυσμών του 20ού αιώνα, όταν
εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζώθηκαν από τον τόπο τους και μεταφέρθηκαν σε
μια καινούργια πατρίδα.
Βασισμένη σε προσωπικές μαρτυρίες και σπάνιο κινηματογραφικό και
φωτογραφικό υλικό, η έκθεση φέρνει τον επισκέπτη πρόσωπο με πρόσωπο με
όσους έζησαν τα τραυματικά γεγονότα. Από την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ
Ελλάδας και Τουρκίας το 1922-24, ταξιδεύουμε στη μαζική μετακίνηση
Γερμανών και Πολωνών μετά το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, στο
διαχωρισμό της Ινδίας και τη δημιουργία του Πακιστάν το 1947, και στην
Κύπρο την δεκαετία του 1960 και ’70.
Οι προσωπικές μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια κοινή εμπειρία χαμένων πατρίδων
και διαλυμένων κοινοτήτων: την ιστορία ανθρώπων που πάντα νιώθουν Δύο Φορές Ξένοι.
Η έκθεση συνοδεύεται από εκπαιδευτικά προγράμματα, προβολές ντοκιμαντέρ,
αφήγηση παραμυθιού, έκδοση παιδικού βιβλίου, γαστρονομικές βραδιές και
μουσικές εκδηλώσεις.
Πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Προγράμματος Culture της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι μια παραγωγή της Anemon , σε
συνδιοργάνωση με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Μουσείο Μπενάκη, το
Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, το Πανεπιστήμιο Istanbul-Bilgi, και την Tolle idée! Και σε συνεργασία με την ΕΡΤ, το ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, το Goethe-Institut Athen, το British Council, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών.
Οι σταθμοί της έκθεσης περιλαμβάνουν την Κωνσταντινούπολη (Πανεπιστήμιο Istanbul Bilgi, Φεβρουάριος – Απρίλιος 2012) , τη Λευκωσία (Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, Ιούνιος – Αύγουστος 2012), την Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη, Σεπτέμβριος - Νοέμβριος 2012) και την Στοκχόλμη (Πολεμικό Μουσείο, Μάρτιος – Μάιος 2013).
Το Μουσείο Μπενάκη.(οδός Κουμπάρη 1)
Το «Δέντρο της μνήμης».
Τα παιδιά της πολιτιστική
ομάδας παρακολουθούν ένα βίντεο σχετικά με τους πρόσφυγες.
Η πολιτιστική μας ομάδα στους
δρόμους της Αθήνας
Οι μαθητές γράφουν τις εντυπώσεις τους για την Έκθεση
"Δύο φορές ξένος"
Πριν από μερικές μέρες επισκέφτηκα με το σχολείο μου την έκθεση «Δυο
Φορές Ξένος» στο μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα. Ευχάριστες εντυπώσεις και
ποίκιλα συναισθήματα πλημμύρησαν εμένα και τους συμμαθητές μου. Υπεύθυνη
ήταν η φιλόλογος κ. Μαρία Ν. Αγγέλη. Συνοδοί οι κ. Ανδρονίκη Καλαμάρα
και η κ. Αγγελική Δαλιάνη.
Αρχικά μπήκαμε στην αίθουσα όπου υπήρχε η κυρίως έκθεση, με την βοήθεια
να προκαλεί το ενδιαφέρον όλων. Μπήκαμε στον προθάλαμο όπου βρισκόταν
αίθουσα βίντεο με συγκλονιστικές μαρτυρίες από αυτόπτες μάρτυρες. Το
βίντεο περιλάμβανε και μαρτυρίες ανθρώπων από άλλες χώρες, όπως η
Γερμανία, που αναγκάστηκαν να γίνουν «Δυό φορές Ξένοι» , λόγω άλλων
προβλημάτων. Συνεχίσαμε προς την κυρίως αίθουσα που ξεκινούσε με ένα
σύνολο ατομικών γραφείων, όπου ο καθένας μπορούσε να δει προσωπικές
μαρτυρίες και μαζί με τον μάρτυρα να τις βιώσει και εκείνος. Στο μέσον
της αίθουσας υπήρχε ένα πλήθος υφασμάτων όπου αντανακλούσαν εικόνες
προσφύγων και έδιναν στην αίσθηση ότι υπήρχαν τριγύρω… Ήταν εξαιρετικά
όλα.
Όμως
το βασικότερο τμήμα της έκθεσης βρισκόταν στο τέλος του κτιρίου,
προκαλώντας έκπληξη στον επισκέπτη. Ξεκινούσε με το «δέντρο της μνήμης»
όπου ο καθένας μπορούσε να κρεμάσει σκέψεις, εντυπώσεις, μαρτυρίες,
συναισθήματα και γενικότερα οτιδήποτε γύρω από τη λέξη «Ξένος».
Μπορούσαμε να καθίσουμε σε τραπέζια και να γράψουμε ελεύθερα τις σκέψεις
μας έχοντας ως έμπνευση προσωπική μαρτυρία που ακουγόταν από τα
ακουστικά που υπήρχαν στα τραπέζια. Όλοι είχαμε κάτι να γράψουμε και
παρά την θέλησή μας ο ευχάριστος χώρος προκαλούσε τη συγκίνηση όλων!
Ήταν μοναδική εμπειρία…
Σε
κάποιο χώρο της έκθεσης είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε ένα παραμύθι με
θέμα τους πρόσφυγες. Τίτλος του: «η Υπόσχεση»
Αφού τελειώσαμε από αυτόν το χώρο μεταφερθήκαμε σε έναν μεγάλο χώρο με
αντικείμενα, ρούχα, κοσμήματα, έπιπλα και γενικότερα οτιδήποτε
χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες και οι Σμυρναίοι στην καθημερινή τους ζωή.
Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε το μεγαλείο και το κάλλος των φορεσιών και
κοσμημάτων τους. Πλούσιες φορεσιές σε σχέδια και ραφή που άφησαν άφωνο
μέχρι και τον πιο αδιάφορο. Τα κοσμήματα ποίκιλαν σε σχέδια και μεγέθη.
Ακόμη και οι ντουλάπες ήταν στολισμένες και στο εσωτερικό μέρος, με έναν
υπέροχο καθρέφτη περιτριγυρισμένο από υπέροχους πίνακες. Οι καρέκλες,
οι κούνιες και τα κρεβάτια είχαν υπέροχο ξυλόγλυπτο.
Αυτή η έκθεση ήταν ξεχωριστή και άφησε ευχάριστες αναμνήσεις σε όλους
μας. Ελπίζω και άλλοι να έχουν την ευκαιρία να επισκεφτούν μία τόσο
υπέροχη έκθεση. Γυρίζοντας στο σχολείο η καθηγήτριά μας ζήτησε μα
καταγράψουμε τις εμπειρίες μας και τα συναισθήματά μας. Με χαρά
ανταποκριθήκαμε όλα τα παιδιά.
Καρατσώρη Αγγελική
Μαθήτρια Β'1
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Φέτος η πολιτιστική ομάδα του σχολείου μας ανέλαβε να εκπονήσει το εξής πολιτιστικό πρόγραμμα: «Από τα Ματωμένα χώματα στη νέα πατρίδα…Ο ξεριζωμός, η προσφυγιά και η νέα Ελπίδα!». Υπεύθυνη είναι η κυρία Μαρία Ν.Αγγέλη και συνεργάτες η κυρία Ανδρονίκη Καλαμάρα και ο κύριος Κώστας Δέδες. Συμμετέχουν 50 μαθητές της Β’ Γυμνασίου. Με αφορμή λοιπόν αυτήν την εργασία, οργανώσαμε μια εκδρομή στην Αθήνα για να επισκεφθούμε το Μουσείο Μπενάκη, που φιλοξένησε την έκθεση δυο φορές “Δύο φορές ξένος”. Εκεί ξεναγηθήκαμε σε τρεις αίθουσες.
Στην πρώτη αίθουσα παρακολουθήσαμε
όλοι μαζί ένα βίντεο σχετικά με τους πρόσφυγες και την ανταλλαγή πληθυσμών
,ανάμεσα σε διάφορες χώρες, όπως αυτή της Ελλάδας με την Τουρκία. Από αυτό το
βίντεο, μου τράβηξαν πιο πολύ την προσοχή τα λόγια μιας γριούλας, που έλεγε ότι
τους έδιωχναν με την βία. Όλοι έπαιρναν ό,τι πολυτιμότερο είχαν και όσοι είχαν αποσκευές μαζί τους, τους τις πέταγαν
στη θάλασσα.
Στην επόμενη
αίθουσα υπήρχαν ατομικές
θέσεις με μια οθόνη και ακουστικά, όπου ο καθένας μπορούσε να μάθει
ακόμα
περισσότερα σχετικά με τους πρόσφυγες. Επίσης εκεί παρακολουθήσαμε ένα
παραμύθι, με τίτλο «Η Υπόσχεση», που μιλούσε για την φιλία δυο
κοριτσιών, μιας Ελληνίδας και μιας Τουρκάλας, που οι καταστάσεις τις
χώρισαν. Κάτι που μου
άρεσε πολύ ήταν ένα δέντρο που υπήρχε εκεί, το λεγόμενο «Δέντρο της
Μνήμης»,
όπου κάθε μαθητής μπορούσε να γράψει την γνώμη του για το τι σημαίνει
δύο φορές
ξένος. Εγώ σε αυτό το δέντρο πρόσθεσα ένα χαρτάκι το οποίο έλεγε: «Δύο
φορές
ξένος σημαίνει ότι είσαι πάντα ξένος. Όπου και αν πας, ό,τι και να
κάνεις δεν
θα είναι τίποτα και πότε όπως πριν.»
Σε έναν άλλο χώρο του Μουσείου,
υπήρχαν διάφορες φορεσιές, κοσμήματα και γενικά πολιτιστικά στοιχεία από
διάφορες περιοχές. Εντύπωση μου έκανε μια κασέλα που στο εσωτερικό της είχε
έναν καθρέφτη και γύρω-γύρω ήταν κεντημένη.
Πραγματικά αυτή η εκδρομή ήταν η πιο
εποικοδομητική που έχω κάνει. Η επίσκεψη στο Μουσείο Μπενάκη και στην έκθεση “Δύο
φορές ξένος” εμπλούτισε τις γνώσεις μου σχετικά με τους πρόσφυγες και την
ανταλλαγή πληθυσμών. Επίσης με έκανε να θέλω να μάθω περισσότερα και να
ασχοληθώ σοβαρά με το θέμα αυτό. Εύχομαι και στο μέλλον να μου δωθούν ευκαιρίες
για εκπαιδευτικές εκδρομές που μου προσφέρουν πολύτιμες γνώσεις και
συναισθήματα…
Κουτσομπίνα
Διαμάντω
Μαθήτρια
Β1
Αυτός είναι ο τίτλος της έκθεσης, που έγινε στο Μουσείο Μπενάκη 2 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Αυτή η έκθεση θα ταξιδέψει σε όλη την Ευρώπη. Έτσι ήρθε και στην Ελλάδα.
Φίλιππος Σωτηρόπουλος
μαθητής Β΄3
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Με αφορμή την
έκθεση «Δύο Φορές Ξένος» η πολιτιστική
ομάδα του σχολείου μας επισκέφθηκε το Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα (κεντρικό
κτήριο).
Το Μουσείο αυτό
αποτελείται από δύο ορόφους (εκτός του ισογείου). Στο ισόγειο βρίσκεται το
κατάστημα με τα ενθύμια. Κάρτες, εικόνες, διαφημιστικά είδη γραφείου, ακόμα και
κοσμήματα ήταν προς πώληση. Το κτήριο είναι τεράστιο!
Στον πρώτο όροφο
υπήρχαν φορεσιές από άντρες, γυναίκες και παιδιά. Εκεί βρίσκονταν και ένα
νυφικό μιας Σμυρνιάς κοπέλας. Τα πάμπολα κοσμήματα εξιστορούσαν τον πλούτο των
οικογενειών και την καθημερινότητα των γυναικών. Ήταν όλα χειροποίητα και το
πιο εντυπωσιακό απ’ όλα ήταν με πόση λεπτομέρεια ήταν κατασκευασμένα.
Περιδέραια, δαχτυλίδια, σκουλαρίκια… ήταν όλα τεράστια και ολόχρυσα με πετράδια
πάνω τους. Τα κεντητά σεντόνια και μαξιλαροθήκες ήταν επίσης αξιοθαύμαστα. Αυτό
που μου έκανε εντύπωση ήταν οι σκαλιστές κασέλες που απεικόνιζαν εσωτερικά
και εξωτερικά υπέροχες εικόνες.
Στο δεύτερο όροφο ήταν δυο
αίθουσες γεμάτες με οπτικοαουστικό υλικό. Η πρώτη μικρή αίθουσα που αντίκρισα
ήταν ένα μικρό δωματιάκι με ελάχιστες καρέκλες, όπου μπορούσε ο καθένας να δει
το ολιγόλεπτο βίντεο για τους πρόσφυγες. Μπαίνοντας βαθύτερα έβλεπες μια
αίθουσα με ξύλινα χωρίσματα, αρχικά, που κάθε μικρό δωματιάκι από αυτά είχε μια
μικρή οθόνη, ακουστικά και σκαμπό για να δεις σε καθένα διαφορετικό βίντεο, που
έδειχνε πρόσφυγες από διάφορες χώρες. Προχορώντας, έβλεπες ένα προβολέα και
τρία πανιά διαδοχικά που εμφάνιζαν φωτογραφίες και εικόνες προσφύγων. Σε ένα
μικρό χώρο περικλειόμενο με κουρτίνες υπήρχε τηλεόραση που έδειχνε βίντεο με
παραμύθι σχετικό με τον ξεριζωμό και την προσφυγιά των Ελλήνων της Μικράς
Ασίας.
Το πιο συναρπαστικό απ’ όλα ήταν
το “δέντρο της μνήμης”. Ήταν ένα μεταλλικό δέντρο με μακριά κορδόνια όπου
μπορούσε ο καθένας να αναρτήσεις τη δική του άποψη η τις αναμνήσεις του για τις
αλησμόνητες πατρίδες. Συγκεκριμένα, υπήρχαν τρία τραπεζάκια με έτοιμες
προτάσεις σε σφραγίδες όπως: «ο τόπος καταγωγής μου για μένα σημαίνει:», «νιώθω
δυο φορές ξένος όταν…», «ξέρω κάποιον που είναι πρόσφυγας:»… και ο καθένας
συμπλήρωνε με τη δική του γνώμη το «δέντρο» αυτό. Μάλιστα υπήρχαν σημειώσεις
και από ξένους, εφόσον η έκθεση αυτή δεν είχε έρθει μόνο στην Ελλάδα…
Ανακεφαλαιώνοντας, θα ήθελα να πω
ότι η έκθεση αυτή ήταν μια μοναδική ευκαιρία να μάθουμε για άλλους λαούς και
για το τι θα πει προσφυγιά! Αν είχα την ευκαιρία θα την επισκεπτόμουν πάλι.
Καλογεράκη
Θεοδώρα,
Μαθήτρια Β΄1
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου, πήγαμε με το σχολείο
μου εκπαιδευτική εκδρομή στην Αθήνα. Είχε ωραίο καιρό και η εκδρομή ήταν
ευχάριστη.
Όταν φτάσαμε επισκεφτήκαμε το μουσείο Μπενάκη. Μείναμε σε αυτό αρκετή
ώρα. Σε ένα μέρος του μουσείου υπήρχε έκθεση για την καταστροφή της Σμύρνης και
για την μεγαλύτερη ανταλλαγή πληθυσμών που έγινα ποτέ. Το υπόλοιπο μέρος του
μουσείου είχε εκθέματα όπως νομίσματα, κοσμήματα και φορεσιές των Ελλήνων από
διάφορες πόλεις της εποχής.
Στην έκθεση «Δυο φορές ξένος», μέσα από τις εικόνες, τα βίντεο και τις
μαρτυρίες της καταστροφής που παρακολουθήσαμε στις εικόνες μάθαμε πολλά
πράγματα, όχι μόνο για την καταστροφή της Σμύρνης αλλά και για τον αναπάντεχο
ξεριζωμό των Ελλήνων. Επίσης μάθαμε και για τον θαυμαστό πολιτισμό που είχαν
αναπτύξει εκεί οι Έλληνες. Ήθη και έθιμα που οι Μικρασιάτες κουβάλησαν μαζί
τους στις καινούριες πατρίδες τους.
Οι άνθρωποι που επέζησαν μιλούσαν για μια
φρίκη. Καθώς μιλούσαν άκουγες τον κόμπο στην φωνή τους και έβλεπες τα μάτια
τους να δακρύζουν. Επίσης μου άρεσε και με συγκίνησε περισσότερο στο μουσείο
ήταν «το Δέντρο της μνήμης». Έπρεπε να γράψεις σε ένα χαρτάκι τι σήμαινε για
σένα «δυο φορές ξένος». Ξένος σε μια ξένη πατρίδα και μετά πάλι ξένος σε μια
άλλη πατρίδα. Γράψαμε και κρεμάσαμε όλοι τις σκέψεις μας στο δέντρο αυτό.
Μου άρεσε αυτή η εκδρομή γιατί έμαθα για την βία και τη σκληρότητα που
προκαλούν οι πόλεμοι. Μακάρι να σταματήσουν!
Γιώργος
Αναστασίου
μαθητής Β’3
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Φέτος η δευτέρα
γυμνασίου του σχολείου μας πραγματοποίησε μια εκδρομή στην Αθήνα για να
δούμε εμείς τα παιδιά την έκθεση που φιλοξενείται στο Μουσείο Μπενάκη με τίτλο
<< Δύο φορές ξένοι>> . Έχει σχέση με την καταστροφή της Σμύρνης και
γενικότερα με την μικρασιατική καταστροφή , αλλά και με τους πρόσφυγες άλλων
χωρών.
Φεύγοντας από το Αγρίνιο το πρωί είχαμε
ακούσει πολύ ενδιαφέροντα λόγια για αυτήν την έκθεση από την φιλόλογό μας κ.
Μαρία Αγγέλη. Λόγια τα οποία πραγματοποιήθηκαν μόλις φτάσαμε στο μουσείο. Σε
ένα χώρο του Μουσείου είδαμε διάφορες
φορεσιές που φορούσαν εκείνη την εποχή
στην Σμύρνη, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ρούχα για άνδρες, γυναίκες και για
ειδικές περιπτώσεις όπως γάμοι. Διάφορα κοσμήματα που φορούσαν οι αρχόντισσες
της εποχής ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακά.
Επίσης στην έκθεση είδαμε μια αναπαράσταση
στην οποία έδειχνε το εσωτερικό ενός σπιτιού της Σμύρνης εκείνη την εποχή. Στο
μουσείο είδαμε επίσης και θρησκευτικές εικόνες αλλά και κάποια άλλα αντικείμενα
όπως αργαλειούς.
Στο χώρο της έκθεσης <<Δύο φορές
ξένος>> είδαμε ακόμα κάποιες συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν
τα γεγονότα ή τα άκουσαν από συγγενικά τους
πρόσωπα. Παρακολουθήσαμε και κάποια βίντεο με σκηνές από την
Μικρασιατική Καταστροφή σκηνές τρόμου! Στην έκθεση υπήρχε επίσης ένα δέντρο,
<<Το Δέντρο της Μνήμης>> όπου ο καθένας έγραφε την γνώμη του για το
τι σημαίνει δύο φορές ξένος.
Αποχωρώντας
από το μουσείο μας έμεινε στο μυαλό μια γλυκιά ανάμνηση για όσα είδαμε και
θαυμάσαμε. Χάρη στην έκθεση αυτή μάθαμε πολλά
ενδιαφέροντα πράγματα για την Σμύρνη, τους πρόσφυγες και γενικά για τον
πόνο που αντιμετώπισαν οι άνθρωποι που ήταν παρόντες στην Μικρασιατική
Καταστροφή και όχι μόνο…
Ευανθία
Τσούφη
μαθήτρια Β3
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Αυτός είναι ο τίτλος της έκθεσης, που έγινε στο Μουσείο Μπενάκη 2 Νοεμβρίου στην Αθήνα. Αυτή η έκθεση θα ταξιδέψει σε όλη την Ευρώπη. Έτσι ήρθε και στην Ελλάδα.
φιλοξενούνταν στο κτήριο του Μπενάκη
που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς.
Βλέποντας όλα τα εκθέματα φτάνουμε στον όροφο της έκθεσης. Υπήρχαν κουρτίνες
που μέσα είχαν κάποιες οθόνες, και έδειχναν αληθινά ντοκουμέντα από ανθρώπους
που τα είχαν ζήσει αυτοπροσώπως. Βλέποντας πολλές συνεντεύξεις, είχαμε
εντυπωσιαστεί όλοι από τα γεγονότα που είχαν ζήσει και αντιμετωπίσει αυτοί οι
βασανισμένοι άνθρωποι. Εν τω μεταξύ καθ’ όλη την διάρκεια της στιγμής που
βρισκόμασταν σε ΄κείνο το μέρος, συζητούσαμε το τι είχε περάσει κάθε άνθρωπος
κάτω από αυτές τις συνθήκες . Εντυπωσιακό ήταν ένα σιδερένιο δέντρο το
<<Δέντρο της Μνήμης>>, που κάθε άνθρωπος που επισκέπτονταν την έκθεση, είχε το δικαίωμα να γράψει σε χαρτιά
τις εντυπώσεις του και αν έχει από την οικογένειά του κι αυτός έναν παππού ή
προπάππο που να έζησε αυτά τα γεγονότα. Γράψαμε και εμείς τις σκέψεις μας.
Ελπίζω στο μέλλον να μπορέσω, να
ξαναπάω σε μία παρόμοια έκθεση σχετικά με αυτόν τον ξεριζωμό των
Σμυρνιών, το κάψιμο της Σμύρνης και
θέλω να πιστεύω ότι αυτήν την εκπληκτική και εξαίσια έκθεση θα την
παρακολουθήσει ακόμη περισσότερος κόσμος και θα ευαισθητοποιηθεί πάνω στο θέμα
αυτό. Γυρίζοντας στο σχολείο με την παρότρυνση της φιλολόγου μας κ. Μαρίας
Αγγέλη, καταγράψαμε όλοι τις εντυπώσεις μας.
Φίλιππος Σωτηρόπουλος
μαθητής Β΄3
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Στις 2 Νοεμβρίου του 2012 πραγματοποιήθηκε μια ολοήμερη εκδρομή όπου οργάνωσαν η φιλόλογος Μαρία Αγγέλη. Η εκδρομή είχε ως προορισμό την Αθήνα, το Μουσείο Μπενάκη.
Ξεκινώντας νωρίς για να είμαστε στην ώρα μας στο μουσείο ήμασταν όλοι ενθουσιασμένοι, διότι αυτή ήταν η πρώτη ολοήμερη εκδρομή της Β' τάξης. Εγώ ξέροντας ότι την επόμενη μέρα θα πάμε εκδρομή δεν μπορούσα να κοιμηθώ, διότι είχα αγωνία τι θα δω, τι θα αντικρίσω και τι θα με εκπλήξει ιδιαίτερα. Η διαδρομή προς την Αθήνα ήταν συνηθισμένη. Όλοι μας έχουμε πάει. Έτσι και αλλιώς ξέροντας ότι έχουμε ξαναπεράσει το ίδιο μέρος ξανά και ξανά, εμείς απλά το απολαμβάναμε. Στο λεωφορείο δεν επικρατούσε ησυχία. Φωνές, χώρους και γέλια είχε γεμίσει το λεωφορείο που μας μετέφερε.
Φτάνοντας στο Μουσείο Μπενάκη, χωριστήκαμε σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα πήγε στην έκθεση "Δυο φορές ξένος" και η δεύτερη ομάδα όπου βρισκόμουνα εγώ και το τμήμα του Β'3 πήγε στο χώρο όπου υπήρχαν ενδυμασίες και αντικείμενα. Είδαμε έπιπλα, όπου είχαν οι άνθρωποι στα σπίτια τους καθώς και πράγματα θρησκευτικά. Αφού η πρώτη ομάδα τελείωσε την επίσκεψη στην έκθεση, πήγαμε εμείς στην έκθεση και η άλλη ομάδα πήγε εκεί όπου βρισκόμασταν πριν εμείς.
Στην έκθεση "Δυο φορές ξένος" είδαμε ανθρώπους από την Μικρά Ασία καθώς από την Ελλάδα να περιγράφουν τη ζωή τους στην πατρίδα τους. Αφηγήσεις με αναμνήσεις από το παρελθόν. Άνθρωποι μεγάλης ηλικίας μας περιγράφουν πως είναι να είσαι ξένος στην ίδια σου την πατρίδα. Η έκθεση ήταν οργανωμένη σε μικρές οθόνες όπου μπορούσες να ακούσεις από τα ακουστικά που διέθεταν. Μέτα απ'όλα που ακούσαμε και είδαμε περιγράψαμε σ' ένα χαρτάκι τι είναι να είσαι πρόσφυγας στην ίδια σου την πατρίδα. Έγω απ'όσα ήξερα, αλλά και όσα ενημερώθηκα κατάλαβα ότι: "Δυο φορές ξένος" είναι το εξής:
<< Δυο φορές ξένος είναι όταν ξενιτεύεσαι όταν γίνεσαι πρόσφυγας και είσαι άγνωστος στην δικιά σου πατρίδα>>
Μέσα σε δύο γραμμές προσπάθησα να δώσω τι είναι ‘’Δυο φορές ξένος". Κατά την επίσκεψη μας στο μουσείο είχα την ευκαιρία να φωτογραφίσω όλα όσα υπήρχαν στην έκθεση, αλλά και στο δωμάτιο με τα διάφορα πράγματα που συναντήσαμε. Μετά από την επίσκεψη μας στο μουσείο, οι συνοδοί μας, μας άφησαν ελεύθερους να γνωρίσουμε όλο και περισσότερο την Αθήνα και να αγοράσουμε κάτι που θέλαμε ως αναμνηστικό. Αργότερα, μαζευτήκαμε για να ξεκινήσουμε να φύγουμε.
Η Αθήνα τόσο μεγάλη αλλά και εμείς τόσο μικροί καταφέραμε να αποκτήσουμε γνώσεις που δεν γνωρίζαμε. Πέρα από την γνώση που πήραμε, διασκεδάσαμε πολύ γιατί υπήρχαν παιδιά πού διέθεταν αίσθηση του χιούμορ. Θα ήταν πολύ όμορφο άμα μπορούσαμε να ξαναπάμε μια τέτοια εκδρομή.
Πλαστήρα Σταυρούλα
Μαθήτρια Β2
«Την ιστορία μελέτα παιδί μου, γιατί έτσι όχι μόνο τον εαυτό σου και τη ζωή σου θα κάμεις ένδοξη και χρήσιμη στην ανθρώπινη κοινωνία, αλλά και το μυαλό σου οξυδερκέστερο και διαυγέστερο»
Ιπποκράτης
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Στο Μεσολόγγι από τις 21 Οκτωβρίου 2012 είχε εγκαινιαστεί η Έκθεση: «Η Σμύρνη των Ελλήνων». Την Έκθεση συνδιοργάνωσαν η Βυρωνική εταιρεία και η Ένωση Σμυρναίων.
Η πολιτιστική ομάδα μας δε μπορούσε να επισκεφτεί και αυτή την Έκθεση. Το Νοέμβριο την επισκέφθηκαν οι καθηγήτριές μας: Μαρία Αγγέλη, Ανδρονίκη Καλαμάρα και Σπυριδούλα Χονδρού.
Η κυρία Αγγέλη μας περιέγραψε τα πλούσια εκθέματα που είδε.
Μας μίλησε και για τον ποιητή Γεώργιο Σεφέρη, φωτογραφίες του οποίου ήταν στην έκθεση.
«ΞΕΡΕΙΣ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ,
ΠΕΙΣΜΑΤΩΝΟΥΝ ΕΥΚΟΛΑ, ΣΑΝ ΝΑ ΤΑ ΓΥΜΝΩΝΕΙΣ»
Είναι δύσκολο να γράψει κάποιος μια απλή εισαγωγή για τα παράλια της Μικράς Ασίας, ένα χώρο γεμάτο ελληνική Ιστορία και έντονα συναισθήματα. Ίσως το ποίημα «Το σπίτι κοντά ση θάλασσα» του Μικρασιάτη Γιώργου Σεφέρη, από τη Σμύρνη και τη Σκάλα Βουρλών, περιγράφει καλύτερα την περιοχή και τα τραγικά γεγονότα του 1922.
«Τα σπίτια που είχα μου τα πήραν.
Έτυχε να’ ναι τα χρόνια δίσεχτα: πόλεμοι, χαλασμοί, ξενιτεμοί.
Κάποτε ο κυνηγός βρίσκει τα διαβατάρικα πουλιά, κάποτε δεν τα βρίσκει.
Το κυνήγι ήταν καλό στα χρόνια μου, πήραν πολλούς τα σκάγια.
Μη μου μιλάς για τα’ αηδόνι, μήτε για τον κορυδαλλό, μήτε για την μικρούλα
Σουσουράδα που γράφει νούμερα στο φως με την ουρά της.
Δεν ξέρω πολλά πράγματα από σπίτια,
Ξέρω πως έχουν τη φυλή τους, τίποτε άλλο.
Καινούργια στην αρχή σαν τα μωρά που παίζουν στα περβόλια
Με τα κρόσσια του ήλιου, κεντούν παραθυρόφυλλα χρωματιστά
Και πόρτες γυαλιστερές πάνω στη μέρα.
Όταν τελειώσει ο αρχιτέκτονας, αλλάζουν, ζαρώνουν ή χαμογελούν
Ή ακόμη πεισματώνουν μ’ εκείνους που έμειναν, μ’ εκείνους που έφυγαν,
Μ’ άλλους που θα γυρίζανε αν μπορούσανή που χάθηκαν,
τώρα που έγινε ο κόσμος ένα απέραντο ξενοδοχείο.
Δεν ξέρω πολλά από σπίτια.
Θυμάμαι τη χαρά τους και τη λύπη τους καμιά φορά,
Σα σταματήσω. Ακόμη, καμιά φορά, κοντά στη θάλασσα,
Σε κάμαρες γυμνές μ’ ένα κρεβάτι σιδερένιο,
Χωρίς τίποτε δικό μου κοιτάζοντας
τη βραδυνήν αράχνη συλλογιέμαι πως κάποιος
ετοιμάζεται να’ ρθει, πώς τον στολίζουν ,’ άσπρα και μαύρα ρούχα,
με πολύχρωμα κοσμήματα και γύρω του μιλούν σιγά
σεβάσμιες δεσποινίδες γκρίζα μαλλιά και σκοτεινές δαντέλες,
πως ετοιμάζεται να’ ρθει να μ’ αποχαιρετήσει.
Ή μια γυναίκα ελικοβλέφαρη, βαθύζωνη γυρίζοντας
Από λιμάνια μεσημβρινά, Σμύρνη, Ρόδο, Συρακούσες,
Αλεξάντρεια, από κλειστές πολιτείες σαν τα ζεστά παραθυρόφυλλα,
με αρώματα χρυσών καρπών και βότανα: πως ανεβαίνει τα σκαλιά
χωρίς να βλέπει εκείνους που κοιμήθηκαν κάτω από τα σκαλιά.
Ξέρεις τα σπίτια πεισματώνουν εύκολα, σαν να τα γυμνώνεις.»
Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ
ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Δεκέμβριος 2012
Βιβλιοπαρουσιάσεις:
3 Δεκεμβρίου 2012
Η φιλόλογος μας κ.Μαρία Αγγέλη
παρουσίασε το βιβλίο «Το κεντρί της πεταλούδας» της Γιώτας Γουβέλη, εκδόσεις
Δίοπτρα. Η παρουσίαση έγινε στο βιβλιοπωλείο Αλεξάνδρας Μοσχονάς.
Κάποια από τα παιδιά της πολιτιστικής
ομάδας παρακολουθήσαμε τη βιβλιοπαρουσίαση. Θέλαμε να δούμε πως γίνεται μια
παρουσίαση για να οργανώσουμε και εμείς τις παρουσιάσεις βιβλίων σχετικά με τη
Σμύρνη, που είχαμε αναλάβει.
Μας άρεσε ο απλός και κατανοητός
τρόπος με τον οποία μίλησε η καθηγήτρια μας. Το παράδειγμα της ήταν πολύ
χρήσιμο για μας. Στην παρουσίαση ήρθαν και οι καθηγήτριες μας: κ. Χονδρού, κ. Δαλιάνη
και η κ. Σκεπετάρη.
Η πρώτη παρουσίαση βιβλίου, παρευρέθηκα ήταν στην παρουσίαση του βιβλίου: «Το κεντρί της πεταλούδας» της κυρίας Γιώτας Γουβέλη, το οποίο παρουσίασε η φιλόλογος μας, κυρία Μαρία Ν. Αγγέλη. Η κυρία Αγγέλη προσκάλεσε όλους τους μαθητές της σε αυτήν την εκδήλωση, εφόσον σκοπός της είναι οι μαθητές να μην παίρνουν γνώσεις μόνο από τα σχολικά βιβλία, αλλά να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και με άλλους τρόπους.
Η κυρία Μαρία Ν. Αγγέλη παρουσίασε το βιβλίο με το δικό της χαρισματικό τρόπο. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε στα κείμενά της απλή και ευχάριστη στον ακροατή. Δεν παρέλειπε βέβαια να προσθέτει και εκφράσεις που αναδείχνουν το σπουδαίο μορφωτικό της επίπεδο. Έδωσε μία δική της ανάλυση του βιβλίου, χωρίς όμως να ξεφεύγει από το στόχο της, ο οποίος ήταν να παρουσιάσει όσο πιο καλύτερα γινόταν το συγκεκριμένο μυθιστόρημα.
Ο χώρος, στον οποίο έγινε η παρουσίασε, ήταν το βιβλιοπωλείο της κυρίας Αλεξάνδρας Μοσχονά «Η λέσχη του βιβλίου». Η ατμόσφαιρα που επικρατούσε εκεί μέσα ήταν ιδιαίτερη όμορφη και φιλική προς τον φιλαναγνώστη που παρευρέθηκε στην εκδήλωση. Όλο το βιβλιοπωλείο ήταν γεμάτο με βιβλία κάθε λογής, κάτι το οποίο κέντρισε το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των παρευρισκομένων μαθητών . Οι γνώριμες μελωδίες που αντηχούσαν στα ηχεία προτού ξεκινήσει η βιβλιοπαρουσίαση, προετοίμασαν τους αναγνώστες γι’ αυτό που επρόκειτο να ακολουθήσει.
Ήταν μία ιδιαίτερη παρουσίαση, με έντονο το στοιχείο της θεατρικότητας, η οποία ξεκίνησε με την «ανάγνωση» της περίληψης του βιβλίου από την φιλόλογο Μαρία Αγγέλη. Έτσι προβλήθηκε η ενδιαφέρουσα ιστορία του βιβλίου. Η Σόνια, η Ρεβέκκα ,ο Σπύρος…. Οι χαρακτήρες ξεπηδούσαν ζωντανοί μέσα από τις γραμμές…
Ήταν μία ιδιαίτερη παρουσίαση, με έντονο το στοιχείο της θεατρικότητας, η οποία ξεκίνησε με την «ανάγνωση» της περίληψης του βιβλίου από την φιλόλογο Μαρία Αγγέλη. Έτσι προβλήθηκε η ενδιαφέρουσα ιστορία του βιβλίου. Η Σόνια, η Ρεβέκκα ,ο Σπύρος…. Οι χαρακτήρες ξεπηδούσαν ζωντανοί μέσα από τις γραμμές…
Στη συνέχεια την παρουσίαση ανέλαβε η ηθοποιός κυρία Φραντζέσκα Ιωαννίδη η οποία διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο, ενώ δίπλα της στεκόταν η συγγραφέας κυρία Γιώτα Γουβέλη. Η ανάγνωση των αποσπασμάτων σταματούσε κατά διαστήματα ώστε να μπορεί να σχολιάζει η συγγραφέας τα γεγονότα που έκαναν εντύπωση στην ηθοποιό, αλλά και στους παρευρισκόμενους.
Στο τέλος της βραδιάς όλοι οι παρευρισκόμενοι ήταν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα της παρουσίασης του βιβλίου. Πολλοί αναγνώστες αγόρασαν το βιβλίο, ενώ άλλοι συγχάρηκαν τη συγγραφέα. Γενικά όλη η βραδιά εξελίχθηκε πολύ όμορφα και ευχάριστα.
Κωνσταντίνα Διώτη,
μαθήτρια Β’ Γυμνασίου
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
12 Δεκεμβρίου 2012
2η Βιβλιοπαρουσίαση
Ο συγγραφέας κύριος Ευάγγελος Μαυρουδής ήρθε στο Αγρίνιο για την παρουσίαση της τριλογίας με τίτλο: «Επιστροφή στη Σμύρνη»
Πάλι εμείς με προτροπή της καθηγήτριας μας δώσαμε το παρόν στο «Βιβλιοτρόπιο» αυτή τη φορά. Ο συγγραφέας ήταν από νωρίς εκεί. Η κ. Αγγέλη τον χαιρέτησε και μας σύστησε και εμάς όλους έναν-έναν. Ο κ. Μαυρουδής ευχαριστήθηκε πολύ με την παρουσία μας! Η κυρία μας του χάρισε το νέο βιβλίο της με τίτλο: «Σχολική Ενδυματολογία». Η συμμαθήτριά μας Δήμητρα Κουτρομάνου του έδωσε ένα ποίημα που έγραψε για τη Σμύρνη.
Αυτή η βιβλιοπαρουσίαση ήταν μια ακόμα χρήσιμη εμπειρία για εμάς. Ευχαριστούμε τη φιλόλογο μας που μας συμβούλεψε να πάμε και να ακούσουμε τον κ. Μαυρουδή. Ήταν ένας ευγενικός και απλός συγγραφέας. Και το σημαντικότερο, κατάγεται από τη Σμύρνη και γράφει για τη Σμύρνη!
Ο κύριος Μαυρουδής ανέβασε τα εξής στη σελίδα του στο Facebook:
Εδώ και δυο μήνες περίπου λειτουργεί στο Αγρίνιο ένα καινούργιο βιβλιοπωλείο, το Βιβλιοτρόπιο, που κατάφερε κάτι σπάνιο και, κατά τη γνώμη μου, πολύτιμο: έφερε τη νεολαία της πόλης σε μια εκδήλωση μνήμης για τη Μικρασιατική Υπόθεση.
Μέχρι τώρα, στις περισσότερες από είκοσι βιβλιοπαρουσιάσεις της τριλογίας Επιστροφή στη Σμύρνη σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου, οι νέοι αποτελούσαν εξαίρεση και συνήθως συνόδευαν τους γονείς τους. Στο Αγρίνιο, στις 12/12/12 συνέβη ένα θαύμα. Το ακροατήριο ήταν στην πλειοψηφία του νεανικό.
Η επιτυχία, πάντα κατά τη γνώμη μου, οφείλεται στη νεαρή δημιουργό του Βιβλιοτροπίου, την 27χρονη Ματίνα Δάμπλια, που ίδρυσε και διευθύνει το βιβλιοπωλείο της με δροσιά, με φαντασία, με μεράκι και με αφάνταστη οργανωτικότητα. Οι δυο γονείς της, καθηγητές φιλολογίας, στηρίζουν και υποστηρίζουν την προσπάθεια με το ίδιο νεανικό πάθος.
Αρωγός στην παρουσίαση της τριλογίας η Λέκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Δυτικής Ελλάδας, Έλλη Λεμονίδου. Με ζωντάνια και μεστό λόγο έθεσε τα όρια και τις προϋποθέσεις με τις οποίες λειτουργεί και εξελίσσεται η επιστήμης της Ιστορίας, υπογραμμίζοντας τις διαφορές και της αλληλοεπιδράσεις της με τη Δημόσια Ιστορία. Κατάταξε το ιστορικό μυθιστόρημα στα πλαίσια της δημόσιας ιστορίας –μια παρατήρηση με την οποία συμφώνησε στη συνέχεια, υπογραμμίζοντας την μάλιστα, ο συγγραφέας- και έκλεισε την ομιλία της διαβάζοντας μικρά αποσπάσματα της τριλογίας που εξέφραζαν, μέσα από τα συναισθήματα που περιέγραφαν, αυτήν ακριβώς την αρχή.
Στην Έλλη Λεμονίδου οφείλεται η παρουσία των φοιτητών της και το ακαδημαϊκό (και παράλληλα απόλυτα κατανοητό) επίπεδο της εκδήλωσης.
Μολονότι δεν περιλαμβανόταν στους ομιλητές ή τους συντελεστές της εκδήλωσης, η φιλόλογος Μαρία Αγγέλη, καθηγήτρια στο 2ο Γυμνάσιο Αγρινίου «Κοσμάς ο Αιτωλός», παραβρέθηκε δημιουργικά με όλη την πολιτιστική ομάδα των μαθητών της, συμβάλλοντας στη νεανική ορμή της εκδήλωσης.
Η πολιτιστική ομάδα του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου πραγματοποιεί το πολιτιστικό πρόγραμμα «Από τα Ματωμένα Χώματα στη νέα πατρίδα. Ο ξεριζωμός, η προσφυγιά και η Ελπίδα...». Παρόλο που η ίδια η Μαρία Αγγέλη δεν έχει προσφυγική καταγωγή, έχει ήδη επισκεφτεί τη Σμύρνη δυο φορές και παρακολουθεί διαβάζοντας με συγκίνηση ό,τι σχετίζεται με τη Μικρά Ασία.
Η Μαρία Αγγέλη, εκτός από το εμπνευσμένο έργο που επιτελεί (η «Σχολική ενδυματολογία», των εκδόσεων Πασχέντη, αποτελεί ντοκουμέντο της δουλειάς που γίνεται στο σχολείο της) δίνει έμπνευση στους μαθητές της απελευθερώνοντας τις ευαισθησίες τους. Η Δήμητρα Κουτρομάνου, μαθήτρια της Β΄ τάξης του 2ου Γυμνασίου Αγρινίου «Κοσμάς ο Αιτωλός» χάρισε στο συγγραφέα της τριλογίας «Επιστροφή στη Σμύρνη» ένα μεγάλο ποίημα που έγραψε η ίδια. Το ποίημα αποτελείται από 14 στροφές (οι δεκατρείς τετράστιχες και η τελευταία πεντάστιχη) με τίτλο «Σμύρνη μου αγαπημένη».
Ιδού η τελευταία πεντάστιχη στροφή:
«Σμύρνη στον κόσμο ξακουστή,
πατρίδα μου μοιραία,
μες στην καρδιά σε χάραξα
να σε θυμάμαι πάντα,
σαν μια γυναίκα διάσημη,σαν πρωινή λιακάδα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου